
Avtor:
Ivan Šprajc
Leto:
2021
V arhitekturi Majev izstopajo arhitektonski kompleksi z značilno konfiguracijo, imenovani po Skupini E na arheološkem najdišču Uaxactún v Gvatemali. Razširjeno mnenje je, da so imeli ti kompleksi posebno pomembno vlogo v astronomskih opazovanjih, nekateri raziskovalci pa jim tak pomen odrekajo in menijo, da gre predvsem za obredne stavbe, povezane s kozmološkimi pojmovanji. Kvantitativne analize podatkov o poravnavah, izmerjenih na vrsti najdišč, in značilnosti arheoloških kontekstov so pokazale, da so bile skupine E astronomsko funkcionalne, vendar niso imele nobene specifične vloge v astronomskih opazovanjih. Z navajanjem ustreznih dejstev tudi dokazujem, da so bile astronomske usmeritve, prvotno vgrajene v skupine E – ki predstavljajo najzgodnejšo standardizirano obliko monumentalne arhitekture Majev in katerih pojav v praktično vseh zgodnjih mestih v osrednjem delu polotoka Jukatana priča o njihovem družbenopolitičnem pomenu – kasneje prenesene na stavbe drugih tipov. Zato nam prav pomen astronomsko in kozmološko signifikantnih smeri, ki so bile najprej vključene v skupine E, omogoča razumevanje nekaterih pomembnih vidikov arhitekture in urbanizma Majev.
Las múltiples hipótesis propuestas sobre la función astronómica de los grupos E en la arquitectura maya van desde las que les atribuyen un papel primordial en las observaciones astronómicas hasta las que los consideran meras alusiones alegóricas a ciclos celestes. Basándome en los análisis cuantitativos de los datos sobre los alineamientos medidos en diversos sitios, así como en evidencias contextuales, argumento que los grupos E eran astronómicamente funcionales, pero no tenían un papel específico o particularmente prominente en observaciones astronómicas. También muestro que las orientaciones plasmadas inicialmente en los grupos E –que representan la forma estandarizada más antigua de la arquitectura monumental maya y cuya presencia en prácticamente todas las ciudades tempranas en la parte central de la península de Yucatán atestigua su significado sociopolítico– fueron posteriormente transferidas a edificios y conjuntos de otro tipo. Por lo tanto, es precisamente la importancia de las direcciones astronómica y cosmológicamente significativas, primero incorporadas en los grupos E, la que nos permite comprender algunos aspectos sobresalientes de la arquitectura y el urbanismo de los mayas.
-
Avtor
-
Založnik:
Založba ZRC
-
Izdajatelj
-
ISBN
978-961-05-0501-3
-
Leto
2021
-
Zbirka
Jezik(i)
-
Specifikacija
internetna objava pdf 143 strani
-
E-objave
19. 04. 2021
-
Stalna povezava